MATH.H толгой файлын функцууд

Энэ удаа бидний анхны бие даалтад өгч байсан даалгавар болох С хэлний math.h толгой файлын зарим функцуудын гүйцэтгэх үүргүүдийг дэлгэрэнгүй тайлбарлаж өгье.

Жишээ програмууд гараас хувьсагчийг авахгүй, код дээрээ утгыг авсан байгаа гэдгийг анхаараарай. CTRL+F9 дарж ажиллуулсны дараа ALT+F5 дарж үр дүнг харна.

ceil() : Бодит тоон хувьсагчаас их, хамгийн ойр бүхэл тоо

double ceil(double x);

ceil() Хэрэглэсэн жишээ :

#include "stdio.h"
#include "math.h"
main()
{
printf ("2.5-iin ceil %.1lf\n", ceil (2.5));
return 0;
}

Гаралт:
2.5-iin ceil 3


floor() : Хувьсагчаас бага, хамгийн ойр бүхэл тоо

double floor(double x);

floor() ын жишээ:

#include "stdio.h"
#include "math.h"

main()
{
printf ("3.4-iin floor %.1lf\n", floor(3.4));
return 0;
}

Гаралт:
3.4-iin floor 3.0


fmod() : х-ийг у-т хуваахад гарах үлдэгдэл
( Бүхэл тооны хувьд %-ыг ашигладаг боловч үүнийг бодит тоон олонлогт хэрэглэхэд тохиромжтой )

double fmod(double x, double y);

Жишээ нь:
#include "stdio.h"
#include "math.h"
main()
{
printf ("2.5-g 2-t buhleer huvaahad %lf uldene \n", fmod(2.5,2));
return 0;
}

Гаралт:
2.5-g 2-t buhleer huvaahad 0.500000 uldene

exp() : е тоог өгсөн тоогоор зэрэг дэвшүүлнэ.

double exp(double x);

Жишээ нь:

#include "stdio.h"
#include "math.h"
main()
{
double input, output;
input = 2.0;
output = exp (input);
printf ("e-iin %lf zeregt= %lf.\n", input, output);
return 0;
}

Гаралт:
å-iin 2.000000 zeregt = 7.389056

fabs() : x-ийн абсолют утга(модуль)

double fabs(double x);

fabs()-ийг хэрэглэсэн жишээ:

#include "stdio.h"
#include "math.h"
main()
{
printf ("-3.51-iin absolute utga= %lf\n", fabs(-3.51));
return 0;
}

Гаралт:
-3.51-iin absolute utga=3.510000

frexp() : Өгсөн тооноос их, 2-ын зэрэг болдог тоо ба тэдгээрийн ноогдворыг гаргана.
Миний авсан жишээнд 10-ыг 16 буюу 2^4-д хуваахад 0.625 гарна гэдгийг үзүүлж байна.

double frexp(double x, &int хувьсагч);

Жишээ:

#include "stdio.h"
#include "math.h"
main()
{
double input, output;
int i;
input = 10.0;
output = frexp (input , &i);
printf ("%lf * 2^%d = %f\n", output, i, input);
return 0;
}

Гаралт:
0.625000 * 2^4 = 10.000000

ldexp() : Өгсөн 2 тооны 1-ийг 2-ын зэрэгтээр үржүүлж нөгөө тоог гаргана гэж ойлгож болох юм.

double ldexp(double x, int хувьсагч);

Жишээ нь:

#include "stdio.h"
#include "math.h"
main()
{
double input, output;
int i;
input = 0.50;
i = 2;
output = ldexp (input , i);
printf ("%f * 2^%d = %f\n", input, i, output);
return 0;
}

Гаралт:
0.500000 * 2^2 = 2.000000

modf() : Өгсөн тооны бүхэл ба бутархай хэсгийг олох функц.

double modf(double x, &integer);

Жишээ нь:

#include "stdio.h"
#include "math.h"
main()
{
double input, fractional_part, integer_part;
input = 3.14159265;
fractionalpart = modf (input , &integerpart);
printf ("%lf = %lf + %lf \n", input, integerpart, fractionalpart);
return 0;
}

Гаралт:
3.141593 = 3.000000 + 0.141593

pow() : Өгсөн 2 тооны нэгийг нөгөөгөөр зэрэг дэвшүүлнэ.

double pow(double x, double y);

pow() хэрэглэх жишээ:

#include "stdio.h"
#include "math.h"
main()
{
printf ("2 ^ 8 = %lf\n", pow (2,8));
return 0;
}

Гаралт:
2 ^ 8 = 256.000000

cosh(), coshl(): гиперболлог косинус

cosh(z)=(exp(z) + exp(-z)) / 2

Жишээ код:
#include "stdio.h"
#include "math.h"

main()
{
double x = 0.5;

printf("%lf-iin hyperbolic cosinus = %lf\n", x, cosh(x));
return 0;
}

Гаралт:

0.500000-iin hyperbolic cosinus = 1.127626


sinh(), sinhl()-гиперболлог синус
sinh(z)=(exp(z) - exp(-z)) / 2

Жишээ код:
#include "stdio.h"
#include "math.h"

main()
{
double x = 0.5;

printf("%lf-iin hyperbolic sinus = %lf\n", x, sinh(x));
return 0;
}

Гаралт:

0.500000-iin hyperbolic cosinus = 0.521095


tanh(), tanhl(): гиперболлог тангенс

tanh(z)=sinh(z) / cosh(z)

Жишээ код:
#include "stdio.h"
#include "math.h"

main()
{
double x = 0.5;

printf("%lf-iin hyperbolic tangens = %lf\n", x, cosh(x));
return 0;
}

Гаралт:

0.500000-iin hyperbolic tangens = 0.462117


hypot, hypotl - 2 катетын тусламжтай гипотенузыг олох функц

#include "stdio.h"
#include "math.h"

main()
{
double x = 3.0;
double y = 4.0;

printf("hypotenuse = %lf\n", hypot(x,y));

return 0;
}


hypotenuse = 5.000000


asin, asinl, acos, acosl, atan, atanl, atan2, atan2l - радианаар өгсөн өнцгийн арксинус, арккосинус, арктангенсийг олно.

Жишээ нь:

#include "stdio.h"
#include "math.h"
main()
{
double x=0.5;
printf("%lf - iin arccocinus %lf \n",x,acos(x));
}

Гаралт:

0.500000- iin arcosinus 1.047198

Жишээ нь:
#include
#include

int main(void)
{
double x = 90, y = 5;

printf("%lf - iin arctangens = %lf\n", (y / x), atan2(y, x));
return 0;
}

Гаралт:
0.055556 -iin arctangens = 0.055499